Juist voor nieuwe opleidingen die gericht zijn op kennis over nieuwe technologieën, nieuwe vaardigheden of nieuwe beroepen kan het soms lastig zijn om de arbeidsmarktbehoefte concreet aan te tonen terwijl er wel een maatschappelijke/wetenschappelijke behoefte is.

Bij een maatschappelijke of wetenschappelijke behoefte gaat het om een ontwikkeling die het belang van het ontstaan van de nieuwe opleiding onderstreept en die zich niet per se vertaalt in een arbeidsmarktbehoefte. Ontwikkelingen die niet te becijferen zijn, maar naar verwachting wel leiden tot een grotere arbeidsmarktbehoefte, vallen onder de kwalitatieve argumenten voor een arbeidsmarktbehoefte. Dit kan een ‘maatschappelijke’ of ‘wetenschappelijke’ behoefte zijn aan afgestudeerden, maar ook aan de opleiding zelf. Gangbare stukken (liever niet ouder dan 5 jaar) om een maatschappelijke/wetenschappelijke behoefte aan te tonen zijn kamerbrieven, sectorrapporten, (regionale) actie-agenda’s, kennisconvenanten, beleidsagenda’s, topsectorenbeleid etc.

Het praktische effect van het aantonen van een dergelijke ontwikkeling in een aanvraag is dat de arbeidsmarktbehoefte iets kleiner mag zijn wanneer er een aantoonbare maatschappelijke/wetenschappelijke behoefte bestaat. Er is ‘ruimte’ voor het aanvoeren van andersoortige stukken (bijvoorbeeld krantenartikelen). Van belang is vooral dat (a) de bron een goede naam heeft en toegankelijk is, (b) dat de ontwikkeling aanwijsbaar te verbinden is met de opleiding en (c) dat het argument goed navolgbaar is. Wij ondersteunen u graag inhoudelijk bij het deskresearch al dan niet in combinatie met onze geavanceerde vacature-analyse en expertinterviews.

Het Ministerie van Onderwijs,, Cultuur en Wetenschap gaat overigens vanaf 2020 ook de macrodoelmatigheid van bestaande hbo en wo opleidingen beoordelen. Bij bestaande opleidingen die niet aan de criteria van macrodoelmatigheid voldoen, kan nader worden gekeken naar de maatschappelijke en wetenschappelijke behoefte.