LLO: Inspelen op toekomst-gerichte vaardigheden verschilt
UWV heeft in het najaar van 2022 een onderzoek over werving en behoud van personeel uitgevoerd onder een groot aantal werkgevers. Iets meer dan 4.500 werkgevers hebben deelgenomen aan de enquête. Doordat het onderzoek breed is opgezet was het mogelijk te kijken naar de verschillen tussen de diverse sectoren van de Nederlandse economie. In het onderzoek zijn vragen gesteld over vaardigheden van werknemers en scholing(sbeleid) in de context van werving en behoud van personeel. Het rapport is hier te downloaden.
Belangrijkste bevindingen
LLO richten op digitale vaardigheden, probleemoplossend vermogen en communicatieve skills
Bijna de helft van de werkgevers verwacht in de komende 5 jaar dat bepaalde vaardigheden of competenties van hun werknemers belangrijker worden. Dit varieert per sector en bedrijfsgrootte: grote organisaties verwachten vaker dat er bepaalde vaardigheden belangrijker zullen zijn in de toekomst. Werkgevers verwachten naast vakkennis (33%), vooral meer belang van digitale vaardigheden (31%), probleemoplossend vermogen (30%), communicatieve vaardigheden (30%), aanpassingsvermogen (29%), klantgerichtheid (28%) en samenwerken (27%).
Werkgevers: Personeel scholen of aannemen dat over vaardigheden beschikt
Scholing wordt door vrijwel alle werkgevers als oplossing genoemd om over de benodigde vaardigheden te kunnen beschikken in de toekomst. Daarnaast wil een relatief groot aandeel van de werkgevers ook inzetten op het werven van kandidaten met de gewenste vaardigheden. Bij 89% van de werkgevers hebben werknemers de afgelopen 12 maanden scholing gevolgd. Grote organisaties doen vrijwel allemaal aan scholing. Bij twee derde van de werkgevers volgden werknemers de afgelopen twaalf maanden een cursus of training die tot een diploma of certificaat leidde. Bij 62% van de werkgevers leerden werknemers in georganiseerde vorm van collega’s of de leidinggevende en bij 54% gebeurde dat in ongeorganiseerde vorm.
Werkgevers: Grotere werkgevers meer bewust van belangrijkheid toekomstgerichte vaardigheden
De verandering in de benodigde vaardigheden kan worden veroorzaakt door veranderingen in het takenpakket van sommige werknemers, of door bredere ontwikkelingen als automatisering en digitalisering. Grotere werkgevers geven vaker dan kleinere werkgevers aan dat bepaalde vaardigheden belangrijker gaan worden. Zo stelt 58% van de werkgevers met meer dan 100 werknemers dat er in de toekomst bepaalde vaardigheden belangrijker worden, tegenover 46% van de werkgevers met tussen de 2 en 19 werknemers. Bij grotere werkgevers is er vaak meer diversiteit aan functies. Daardoor is de kans groter dat bij deze werkgevers één of meerdere functies aan veranderingen onderhevig is.
Openbaar bestuur: Digitalisering en decentralisatie zijn drijfveren om te leren
Er zijn behoorlijke verschillen tussen de sectoren. Zo verwacht 63% van de werkgevers in het openbaar bestuur dat er in de toekomst bepaalde vaardigheden belangrijker worden. Binnen het openbaar bestuur zijn er relatief veel grote werkgevers, maar ook gecontroleerd voor de omvangsklasse zeggen werkgevers uit het openbaar bestuur dit opvallend vaak. Er spelen een aantal grote ontwikkelingen binnen het openbaar bestuur. Er wordt ingezet op het gebruik van big data en automatisering om effectiever te werken. Daarnaast is er sinds 2015 sprake van decentralisatie, waarbij gemeenten en provincies steeds meer verantwoordelijkheden krijgen. Tot slot stelt het openbaar bestuur zich als doel om de burger nog meer centraal te stellen. Voor al deze ontwikkelingen geldt dat werknemers binnen het openbaar bestuur andere vaardigheden nodig zullen hebben.
Onderwijs: AI, digitalisering en impact van maatschappelijke en technologische ontwikkelingen
Van de werkgevers uit het onderwijs verwacht 59% dat in de komende vijf jaar bepaalde vaardigheden belangrijker gaan worden. De werkgevers in het onderwijs noemen digitale vaardigheden en aanpassingsvermogen het vaakst, ook ten opzichte van werkgevers uit andere sectoren (zie tabel 1). Het onderwijs bereidt jongeren voor op de toekomst en is voor de uitoefening van deze taak afhankelijk van personeel dat blijft meebewegen met maatschappelijke en technologische ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld aan leraren die moeten kunnen omgaan met digitale ontwikkelingen zoals leerlingen die hun huiswerk laten maken met behulp van kunstmatige intelligentie.
Horeca, vervoer en opslag verwachten minder verandering in vaardigheden
Een bescheiden meerderheid van de werkgevers verwachten geen verandering in benodigde vaardigheden. Het aandeel werkgevers dat aangeeft dat er geen vaardigheden belangrijker worden in de komende vijf jaar (53%) valt op. Deze werkgevers hechten wellicht nu al veel belang aan bepaalde vaardigheden en verwachten daarnaast dat hun behoefte de komende vijf jaar niet sterk verandert. Het aandeel werkgevers dat niet verwacht dat bepaalde vaardigheden belangrijker worden ligt hoger in de sectoren horeca, vervoer en opslag en overige dienstverlening, cultuur, sport & recreatie. Het is mogelijk dat deze werkgevers verwachten dat hun personeel met de huidige kunde en kennis ook in de toekomst het werk goed kan blijven uitvoeren.